Tinariwen - Elwan

Glitterbeat Records

Tinariwen is nog steeds één van de belangrijkste exponenten van de exotische Toeareg-/woestijnrock. De laatste drie jaren speelde de groep maar liefst honderdzestig concerten op vijf continenten. En ook al blijft de groep op het achtste album 'Elwan' (The Elephants) als vanouds in hetzelfde groepsgeluid hangen, er duiken verrassende samenwerkingen op. Al is dat niet echt nieuw want ook op 'Tassili' kreeg Tinariwen al steun van leden van Wilco en TV On The Radio.

'Elwan' komt er drie jaar na 'Emmaar'. Tinariwen nam het door Andrew Schepps (RHCP, Cash, Jay-Z) geproduceerde album halfweg een uitgebreide, Amerikaanse tournee in 2014 op, deels in de Rancho De La Luna-studio's in het Zuid-Californische Joshua Tree National Park,  waar in het verleden ook al Josh Homme (Queens Of The Stone Age), PJ Harvey en Iggy Pop opnames maakten en deels twee jaar later in M'Hamid El Ghizlane, een oase in het zuiden van Marokko waar ze met lokale muzikanten en een gangaband (een groep Berberse gnawamuzikanten) jamden.

Overigens is Tinariwen in de allereerste plaats een bonte stoet muzikanten, die naar goede, aloude traditie muziek van de ene generatie op de volgende overbrengt. De humanitaire situatie in het thuisland, een berggebied in de Sahara tussen het noordoosten van Mali en Zuid-Algerije, is kritiek en de regio is stilaan synoniem voor één van de conflictzones waar jihadi's het met elkaar uitvechten en oorlogsgespuis aan mensenhandel doet.

'Elwan' is dus een momentopname "on the road", opgenomen in twee creatieve impulsen. Niet dat je dat hoort want de twaalf nummers vloeien aardig in elkaar over. En zoals de opener Tiwayyen bewijst, is wat Tinariwen brengt nog steeds een erg potent en krachtig mengsel waarop het heerlijk dansen is. Verwacht dus als vanouds sfeer en dansbaarheid, al is dit nog steeds een rockalbum met focus op woeste, naar Hendrix verwijzende gitaarpartijen.

Af en toe schroeft de groep het tempo terug; bijvoorbeeld tijdens het kritische Sastanaqqam (I Question You). Onvermijdelijk gaat het over de complexe en uitzichtloos lijkende situatie van het thuisland, het leven (Hayati) en vriendschappen (Imidiwan n-akal-in (Friends from my country)) die gesloten worden. Indrukwekkend is ook dat je tijdens het door een tergend traag tempo en oprechte zang gekenmerkte Ittus (Our Goal) de gedrevenheid en ambitie van de groep om de natie te verenigen hoort. De nieuwe songs zijn in dat opzicht te beschouwen als krijgshymnes, waar ze via de bluesy woestijnrocksound enorm veel gevoel in leggen.

Eén van de hoogtepunten is Ténéré Takhal (What's Happened To The Desert), de song waarin ze de teloorgang van hun thuis en de vele tradities aan de kaak stellen. In de song duiken de olifanten uit de albumtitel op. Zij zijn een metafoor voor gewapende milities, regimes en internationale consortia die het thuisland pletwalsen. Menselijkheid, respect, solidariteit, tradities, al wat waarde heeft is ook in de woestijn fragiel. "De woestijn is een hoogland van doornen / waar olifanten elkaar bevechten / en het malse grasland verpletteren", zo klinkt het.

'Elwan' levert het bewijs dat deze bende moedig de toekomst tegemoet treedt, ook al heersen chaos, oorlog en corruptie in het thuisland. De sound blijft grofweg dezelfde: wilde, soms explosieve gitaren en keelachtige klanken in de Tamashektaal. De band evoceert zowel teleurstelling als hoop evenals de stevige roep naar vrijheid (Assawt).

Wie Tinariwen live aan het werk wil zien, heeft geluk want ze presenteren het nieuwe album live op 15 maart in de AB. En ook in Nederland is de groep te zien, onder meer op 2 mei in Doornroosje en op 3 mei in Maassilo.