The National - Rome

4AD

Toen The National vorig jaar na een - voor hun doen - lange stilte terug op het toneel verscheen, was ons enthousiasme ongezien. Zo snel dat enthousiasme kwam, zo snel verdween het ook weer na de release van het tweeluik ‘First Two Pages Of Frankenstein’ en ‘Laugh Track’. Matt Berninger en co. leken van de typerende "sad dad rock" naar "generic dad rock" te zijn geëvolueerd. De gave randjes waren in die mate verdwenen dat de band zelfs op een gegeven moment op een split afstevende. 

De angst dat onze helden passé waren, zat er bij ons zo goed in, dat we tot het allerlaatste moment hadden gewacht om afgelopen zomer tickets aan te schaffen voor het optreden op Live /s Live. Wat we daar zagen was aanvankelijk een korte flits naar de hoogdagen. De scherpe Chardonnay in Berningers hand leek plaats te hebben gemaakt voor een wijntje uit een kratje. Tot we ons elitair nostalgisme aan de kant schoven en opnieuw genot vonden in het ongecontroleerde ijsberen van Berninger, de drumsalvo’s van Bryan Devendorf en de overdonderende wall of sound waarop de Dessner-tweeling een patent op lijken te hebben. We zagen een band die het plezier aan het herwinnen was in dat wat hen groot heeft gemaakt. Die herwonnen liefde liet de band vereeuwigen op deze live plaat, opgenomen in de Italiaanse hoofdstad. 

Het Italiaanse publiek kreeg als opener meteen 'High Violet'-pareltje Runaway voor de kiezen geschoven. Geen commedia dell’Arte in dit geval, maar pure en onversneden emoties, een binnenkomer als een stomp in de maag. Dat de band tourde in het teken van de twee laatste platen zou je op basis van de setlist niet zeggen. Met vijf van de eenentwintig nummers op deze plaat ligt de focus toch vooral op het verleden en dat doet de plaat natuurlijk alleen maar goed. Want hoe hard de heren ook gezwoegd hebben aan nummers als Eucalyptus of New Order T-shirt, ze verbleken bij kanonnen als Don’t Swallow The Cap en überklassieker Bloodbuzz Ohio. Is dat een schande? Absoluut niet, een Tropic Morning News toont zelfs aan dat de band live nog altijd van een kiezel een diamant kan maken. Weg zijn de steriele drums van de albumversie en de energie, die onderhuids aanwezig leek, bloeit op het podium helemaal open. 

Tijdens het plat gespeelde en melodramatische I Need My Girl krijgen we een sterk staaltje Berningerisme. Matt lijkt zich wat te verliezen in de emoties en gaat net een tikkeltje te kitsch op de pathos-meter. Deep cut Lemonworld klopt gelukkig al snel alle platte emoties tegen het canvas en toont zich een onderschat anthem van het vorige decennium. Een omschrijving die ook past bij nummers als The Geese of Beverly Road, Murder Me Rachael, England en Graceless. Want ondanks het gebrek aan absolute wereldhits, toont deze setlist toch aan hoe The National zich de afgelopen twintig jaar in het collectieve gehoor van de met zichzelf worstelende middenklasse heeft geworsteld. Het is ook door het gezelschap van zo’n kanonnen dat een song als Alien eerder een waterpistool lijkt dan een gloeiende mitrailleur. 

Opvallende keuze voor de live plaat is dat de afsluiter van de reguliere set ontbreekt. Het terecht geroemde Space Invader valt nergens te bespeuren, gelukkig krijgen we wel het beste nummer van ‘Laugh Track’ mee. Smoke Detector is van het meest enerverende dat de band ooit op plaat heeft gezet en vertaalt zich live naar een adrenalinerush, die enkel te evenaren valt door Red Bull rechtstreeks via het infuus in te brengen. Dat Berninger er halverwege een "Happy birthday" voor één van de aanwezige fans tussen gooit, draagt bij tot de charme van een live plaat, maar het echte echte kippenvel groeit toch, wanneer hij de stembanden begint te testen in het slot van het nummer. Want hoe vaak we hem ook horen schreeuwen, wennen zal het hopelijk nooit doen. 

Het afsluitende trio op de plaat is het vaste trio dat sinds mensenheugenis de fans mag uitwuiven: Mr. November, Terrible Love en Vanderlyle Crybaby Geeks. In tegenstelling tot in Rome, moeten de fans thuis het zonder het hartverscheurende About Today stellen. Al begrijpen we, in functie van het orgelpunt, dat dit trio iets meer vuurwerk met zich meebrengt. Want ja, de intro van Terrible Love zal ons tot het einde ter tijden kippenvel blijven bezorgen, om nog maar te zwijgen over de akoestische versie van Vanderlyle Crybaby Geeks. Berningers stem ligt op het einde van het optreden onder één of ander aquaduct. Dus laat hij traditiegetrouw het publiek de honneurs waarnemen.

'Rome' bevestigt dat The National een tijd lang de grootste rockband ter wereld was, zonder dat ze dat zelf leken te beseffen. Het arsenaal aan hits, meegezongen door een menigte Italianen of u en ons in de auto of in de living en het absolute vakmanschap, waarmee alles van A tot Z gebracht wordt, zijn niets meer of minder dan de bevestigingen van dat statement. Dat er betere momenten in de carrière waren om een live overzicht op te nemen, is dan ook weer een absolute waarheid. Wie de band de afgelopen jaren één of meerdere keren live aan het werk heeft gezien, zal met deze plaat ontelbare herinneringen kunnen ophalen. Voor wie niet in zijn geheugen kan graven, lijkt Rome ons de perfecte push richting een frontstage ervaring de volgende keer dat Berninger en co. ons land nog eens verblijden met een optreden.