The Magnetic Fields - 50 Song Memoir

Nonesuch Records

Stephen Merritt , de spil van The Magnetic Fields, is van geen kleintje vervaard. Eerder bracht hij met zijn Magnetic Fields het klassieke '69 Love Songs' uit (met o.a. How Fucking Romantic). Met '50 Song Memoir' doet hij dat nog eens uitgebreid over. 

Met maar liefst vijftig songs op de tracklist lijkt het erop dat Merritt, kind van een beatnik moeder en een folky ingestelde vader, vooral glorieuze ambitie vertoont. Toch valt meteen op dat het materiaal evenwichtig gespreid wordt over vijf schijfjes; zeg maar vijf geweldige oefeningen in songkeuzes.

"Memoir" dus, want Merritt graaft diep in het eigen leven en maakt met de op tekst en muziek gezette herinneringen (Judy Garland) een soort muzikaal archief. Elke song verwijst immers naar een specifiek levensjaar. Hij start in 1966 met 66 Wonder Where I'm From om te eindigen met 15 Somebody's Fetish  ( "And I, who have wandered alone for so long / On my little island, just like King Kong / Here at the end, I have written a song .. for you."). Met dit originele concept slaagt Merritt erin om zijn '69 Love Songs' te overklassen. De vijf schijfjes van telkens zo'n halfuurtje zijn kort en strak, zoals de songs dat zijn.

Je zou kunnen stellen dat het 'wegwerpsongs' zijn, nummertjes die hij aan de lopende band schrijft; zoals Eels dat ook kan: een reeks throwaway popsongs schrijven om dan naderhand vast te stellen dat er domweg een handvol pareltjes en moderne klassiekers tussen zitten. Dat is ook hier het geval.

Neem nu 86 I Failed At Ethics, een nummer waarin de kenmerkend droge Merritt-humor aanwezig is; grappig maar tegelijk ook wrang; een korte, maar gedetailleerde songschets over een cursus opgeven. Het zijn dergelijke, soms triviale momenten die Merritt bijblijven.

Het probleem met '50 Song Memoir' is deels het enorme aanbod aan herinneringen. Wie evenwel een beetje selectief te werk gaat, vindt ongetwijfeld zijn gading, gezien Merritt enorm breed denkt en speelt. Wel legde hij zichzelf enkele spelregels op: maximum zeven instrumenten per song, elk instrument niet meer dan zeven keer op het hele album.

Inhoudelijk bestrijkt hij een enorm universum met onderwerpen als depressie (91 The Day I Finally...), weirde triorelaties (93 Me And Fred And Dave And Ted), armoede (94 Haven't Got A Penny), romantiek (95 A Serious Mistake) en blues (96 I'm Sad). Eén van onze favorieten is overigens 79 Rock 'n' Roll Will Ruin Your Life.

Opmerkelijk zijn vooral die songs met een sterk biografische insslag (92 Weird Diseases, 78 The Blizzard Of 78), maar er zijn ook vaak instrumentals, die het geheel opfrissen en wat meer kleur geven. Gaandeweg leer je door tekst en muziek Stephen Merritt niet alleen als muzikant maar vooral ook als mens kennen. En dat blijkt ook net het hele opzet.  

'50 Song Memoir' is een muzikale autobiografie die blijk geeft van een uitzonderlijk conceptueel, muzikaal en lyrisch talent ("I was a dyspeptic epileptic skeptic", zo beschrijft hij zichzelf op tweejarige leeftijd). Wie het album chronologisch speelt, maakt grote kans om ergens onderweg af te haken. Wie een beetje creatief speelt met de tracklist en wat variatie toelaat, zal ongetwijfeld een aangenamere ervaring hebben.

Merritt, een van de meest invloedrijke artiesten in de hedendaagse pop, overstijgt met '50 Song Memoir' niet enkel zijn '69 Love Songs', maar ook zichzelf. Hij pende een hele hoop songs waarmee hij afscheid neemt van zijn verleden. Het zijn (muzikale) herinneringen waar desgewenst naar teruggegrepen kan worden. Een geweldig album waarvoor Merritt hulp kreeg van Thomas Bartlett (Antony And The Johnsons, The Gloaming) en Charles Newman. '50 Song Memoir' is een huzarenstukje, een majestueuze tour-de-force.