St. Vincent - MassEducation

Loma Vista Recordings

MassEducation

Een jaar geleden verscheen St. Vincents ‘MASSEDUCTION’. Met Jack Antonoff achter de knoppen werd het een - op het eerste gehoor - pure popplaat. Bonkende beats en schurende synths werden geenszins geschuwd. Ook de schreeuwerige mediacampagne en georkestreerde latex liveshows maakten duidelijk dat kosten noch moeite werden gespaard om Annie Clarks band onder de aandacht van een groter publiek te brengen. Het leek een logisch gevolg van Clarks glamoureuze leven in de schijnwerpers, aan de hand van haar toenmalige vriendin, topmodel Cara Delevingne.

Pas wanneer je wat beter naar de teksten ging luisteren, werd duidelijk dat het om pop met een scherp gekarteld randje ging, waarin niet zelden de draak werd gestoken met de clichés van het genre en de valse glitter. Achter de vrolijkste klinkende nummers gingen de droevigste verhalen schuil, over overdoses en geliefden die elkaar uit het oog en uit het hart verloren.

Tijdens het mixen van de plaat nam Clark samen met pianist Thomas Bartlett in twee dagen tijd akoestische versies van dezelfde nummers op. Die zijn nu, afgelopen oktober, verschenen als ‘MassEducation’. De neon cover van ‘MASSEDUCTION’ heeft baan geruimd voor een wazige foto van een naakte Annie Clark, en ook in de uitgeklede nummers geeft ze zich meer bloot dan tevoren.

En zowaar, die nummers blijven meer dan overeind. De smeedbede in Savior klinkt krachtiger dan voorheen doordat Clarks stem nu als enige de aandacht opeist, en die lijn kunnen we doorheen het hele album trekken.

In Masseduction passeren Lolita, Nick Cave tijdens zijn emotionele dieptepunt ‘The Boatman’s Call’, en een “punk rock romantic/ slumped on the kitchen floor” de revue - niet meteen figuren die je associeert met de massacultuur waaraan de titel refereert. “I can’t turn off what turns me on,” zingt Clark, waarmee ze ons diets maakt dat de vlag niet altijd de lading dekt. Glamourkoningin of niet, in Sugarboy herhaalt ze “I am a lot like you/ I am alone like you.”

De hele plaat lang stelt Clark zich kwetsbaar op. In Los Ageless bespot ze plastic cultuur van LA, maar het zwaartepunt van het nummer ligt bij het verliezen van een geliefde daar. Een thema dat we terugvinden in Happy Birthday, Johnny: de Johnny waar ze in 2007 nog Marry Me voor pende, is nu een vreemde, een herinnering op de dool.

Een diva die zich breekbaar toont, die niet immuun blijkt te zijn voor liefdesverdriet, die afhankelijk is van pillen om zich door de dag en - vooral - door de nacht te slepen: het is uiteraard allemaal al eens eerder gedaan. Maar net omdat we zo opkijken naar onze helden, blijft het steeds opnieuw aan onze ribben kleven wanneer ze zich van een andere kant laten zien. Clark liet op ‘MASSEDUCTION’ al het achterste van haar tong zien, maar pas in hun uitgepuurde vorm gaan deze songs verpletteren door eenvoud.

6 december 2018
Andreas Hooftman