Panzerballett - Breaking Brain
Gentle Art Of Music
Panzerballett is niet bepaald je reguliere progband. Complex, verontrustend, verwarring stichtend, het zijn niet meteen kwalificaties die uit een positieve context komen aangelopen. ‘Breaking Brain’ is het allemaal, en de heren zijn er trots op. Wat in andere bands op een paniek zaaiende combinatie van megalomanie en borderline persoonlijkheidsstoornis zou wijzen, slaat in Panzerballett op wonderlijke wijze de nagel op de kop.
Maar enkel deze psychologische analogie zou de band uit München niet rechtvaardigen. In hun geval slaat de hamer de spijker niet rechttoe-rechtaan op de kop en doet hem verdwijnen in het hout. Gemakzucht is deze Duitsers vreemd. Ze beschouwen het als hun missie om het afgezaagde statement "Echte schoonheid ligt in eenvoud" definitief uit de muziekwereld te bannen. Voor de fans zal ‘Breaking Brain’ vertrouwd klinken, maar het is de spijker die de controle verwerft en zichzelf met al zijn kracht op de hamer gooit om door te dringen in de gladde textuur van de houten balk. Met andere woorden, ‘Breaking Brain' is muziek; maar het onderliggende denkpatroon is al te verschillend.
Als deze analogie u in de war brengt, dan hebt u een goed idee van wat u mag verwachten. Deze muziek is machtig, complex, artistiek, intelligent, en volslagen krankjorum. Panzerballett houdt er een hoger liggende standaard op na; de opnamen bleken geen wandeling in het park. Maar wat er uit voortkwam, is een bijzondere constellatie die onze hersens streelt – of onder vuur neemt. Of beide.
‘Breaking Brain’ laat horen dat Panzerballett de moed heeft gevonden om de beproefde formules door elkaar te schudden en nieuwe sporen bloot te leggen. Zo heeft men de hoeveelheid ritme- en tempoveranderingen teruggeschroefd zodat de hartslag van de band nooit zo regelmatig en dynamisch heeft geklonken. Niettemin blijven de verontrustende extase en de bij momenten betoverende complexiteit intact. Zo is ‘Breaking Brain’ een blauwdruk geworden van de mogelijkheden in muziek.
Deze band ligt aan de basis van wat zij "Verkrassung" noemen, een artistiek principe dat eruit bestaat dat a) vooroordelen steeds uitgedaagd moeten worden en b) men verder gaat dan wat al bestaat. Het raffinement van de jazz wordt gemengd met de warmte van de blues, invloeden uit de wereldmuziek fuseren met de brutaliteit van metal. Panzerballett erkent enkel het bestaan van grenzen en hokjes om ze dan te verpulveren. Wat gedacht van een even intrigerende als amusante versie van Piero Umiliani’s Mahna Mahna, dat oorspronkelijk in 1968 verscheen als onderdeel van de soundtrack bij een documentaire over wilde seks en ander raar gedrag in Zweden? Daarnaast is er ook het originele materiaal met overrompelende bewegingen en veelzeggende titels als Frantik Nervesaw Massacre.
Het vlaggenschip van deze opname is Typewriter II naar het wereldberoemde werk van Leroy Anderson – volgens filmcomponist John Williams “een meester in de lichte muziek.” Geïnspireerd op het orkeststuk The Typewriter, waarin Anderson het ritme van een typemachine verwerkte, hebben de Duitsers samples van het historische schrijfapparaat gebruikt. Een perfect voorbeeld om aan te tonen dat ‘Breaking Brain’ geen zielloze en al te cerebrale aangelegenheid is, maar een album dat naast virtuoos ook gewoon leuk is.