Klaus Schulze - 101, Milky Way
SPV
Op 6 april 2022 stond de wereld even stil: één van dé pioniers van de elektronische muziek ruilde het aardse in voor het eeuwige. Klaus Schulze staat immers in de geschiedenisboeken als “mister Moog”, stichter van de zogenaamde Berlin School en grondlegger van synthesizer ambient, later omgetoverd tot “atmosferische elektronische muziek”. Maar op zijn cv staat ook zoiets als “oprichter van repetitieve digitale sequencer ritmen”, wat met enige omweg leidt tot “peetvader van de techno”. En kom je nu nog steeds vertellen dat je nog nooit van Tangerine Dream, deze elektronische componist of één van zijn bijna vijftig (!) releases onder eigen naam gehoord hebt?
‘101, Milky Way’ is één van die vergeten parels uit Klaus Schulze zijn gigantische oeuvre. In 2008 schreef de synthesizercomponist dit werk in opdracht van een productiehuis voor een documentaire over computerhackers. Uiteindelijk groeide de muziek uit tot een hele plaat en bleek producer Alex Biedermann maar enkele flarden te gebruiken in zijn film ‘Hacker’, dus krijg je nu eindelijk ook heel het album postuum mee.
En we gaan eerlijk zijn: dit is Klaus Schulze zoals we hem album na album kennen: met slechts enkele, enorm lange nummers die bestaan uit een compositie van traagheid. Waar een grondtoon in volle registernoten langzaam transformeert en omwentelt, langzaam een lagere toonaard krijgt en een basis vormt voor een harmonieus toetsentapijt van digitale grandeur. Maar waar tegelijkertijd in de verre achtergrond - en in de eigen verbeelding - ook voortdurende beweging is. In de eerste track, Infinity, (vijftien minuten) gaat dat om digitale fonkels en kosmische elektronische sterrenstelsels. Schitters en glitters die lijken langs te scheren, terwijl buitenaardse sampleklanken, indianenzangen en hoge echosirenes de spacetrip vervolledigen.
Dat fascinerende en overweldigende elektronische spektakel doet hij nog zo’n vier keer over. Soms in wat lagere registers en iets korter, zoals een vijf minuten durend, innemend Alpha, soms wat meer rustiek en onderdrukt met mysterieuze klanken of gedreven door een hobbelende elektronische sequencerritmiek (Meta en Uni). Maar keer op keer ook met synthesizerlagen die lijken te leven, te ademen, te smeken.
Zo komen we uit bij het centrale gedeelte: een massieve op- en neer deinende entiteit. Want wat ook kenmerkend is aan de meeste Klaus Schulze-platen, is dat er naast enkele sfeervolle en intrigerende tracks ook telkens een moloch aanwezig is. In dit geval neemt Multi je mee op een trip van zomaar eventjes drieëndertig (!) minuten vol rustgevende intensiteit. Van ronk, ruis en mystiek tot een quasi eindeloze, duizelingwekkende draaikolk van noten, toetsen en fonkels.
Eens te meer en voor de zoveelste keer toont Klaus Schulze zich dus als grootvorst in de kosmische muziek. Beelden van een hacker kunnen wij ons er niet bij voorstellen, maar een documentaire over een ruimtereis zou hier helemaal op zijn plaats zijn.