Kendrick Lamar - To Pimp A Butterfly

Aftermath

Het nieuwe album van Kendrick Lamar is meer dan zomaar een vervolg op ‘Good Kid, M.A.A.D City’. Het is meer dan een hiphopalbum. Het is meer dan gewoon wat muziek. Het is een manifest dat een nieuwe generatie zwarte medemensen zou moeten inspireren. Het is een klein meesterwerk, dat we maar echt naar waarde kunnen schatten na enkele maanden, misschien zelfs jaren. Wij doen alvast een kleine poging om onze persoonlijke hoogtepunten nu al neer te pennen.

Eerst en vooral willen we beginnen bij het begin: de fantastische cover. Op de foto zien we Kendrick Lamar en zijn “hood niggas” poseren voor het Witte Huis, met op de voorgrond een republikein, rechter of wie weet zelfs belastingcontroleur die ofwel een dode moet voorstellen, of iemand die zich compleet lazarus heeft gedronken. Behalve het feit dat het een geweldige zwart-wit foto is, geeft de cover al meteen in een notendop weer waar het album over gaat. Maar om dat te weten te komen moet je het album wel enkele keren in je cd-speler steken en de teksten erbij nemen. Je zult het je niet beklagen.

Als je een muzikale stempel op dit album wil plakken, bezorg je jezelf gegarandeerd koppijn. Rapmuziek - uiteraard, maar evengoed ook funk, soul, psychedelische jazz en reggae. Elke beat staat volledig in het teken van het verhaal dat Kendrick wil vertellen. Zo gebruikt Flying Lotus een sample uit Every Nigger Is A Star tijdens Wesley’s Theory, over een succesvolle zwarte man die verblind wordt door de dollartekens in zijn ogen – lichtjes gebaseerd op de carrière van acteur Wesley Snipes.

Pharrell Williams doet de zon dan weer schijnen tijdens Allright, en bewijst dat hij wel degelijk originele nummers uit zijn mouw kan schudden zonder te rade te gaan bij zijn Marvin Gaye- platen. Voor de rest houdt Kendrick vast aan zijn oudgedienden, net zoals het thema van deze plaat: vergeet nooit waar je vandaan komt, en wie je daar achterlaat.

Maar op dit album zijn de muzikale landschappen slechts bijzaak. Kendrick Lamar vormt met zijn bewoordingen, referenties en enorm sterke verhaallijnen de basis van één van de grootste albums uit de hiphopgeschiedenis. Soms spreekt hij uit de ik-vorm, dan komen er twee tot zelfs drie alter-ego’s uit en dat telkens in een ander stemtimbre. Elke vers op het album wordt met de nodige emoties gebracht.

Soms klinkt hij hopeloos, zoals tijdens het geweldige These Walls, waar hij, gevangen tussen vier muren, de echo’s van zijn eigen gedachten terug opvangt. Dan weer geïrriteerd, zoals tijdens For Free?, waar hij zich opwindt over het feit dat de muziekindustrie niet in hem geloofde. Hij spreekt met een krop in zijn keel tijdens U, of gewoon vastberaden, zoals bij het gedicht dat hij brengt voor Oprah Winfrey tijdens i in het kader van de discussie rond het gebruik van het N-woord.

Over elk nummer kan druk gediscussieerd worden: King Kunta bijvoorbeeld, is voor ons een verhaal gebaseerd op Kunta Kinte: een slaaf die zijn voet afgezet werd in de achttiende eeuw omdat hij van de plantage wou ontsnappen. Die slaaf zien wij als Kendrick, de plantage zien wij als de materialistische maatschappij waaraan hij wil ontsnappen. Maar evengoed ziet u daar iets helemaal anders in. Dat maakt dit album ook zo geweldig. Uiteraard voelen de zwarte medemensen zich uitermate aangesproken op dit album. Maar als je alles in perspectief plaatst, vertelt Kendrick Lamar verhalen die voor elke huidskleur en elke andere maatschappelijke klasse van tel zijn.

Over het algemeen roept ‘To Pimp A Butterfly’ een donker beeld op hoe wij, niet alleen met elkaar, maar ook met geld en andere materiele zaken omgaan in onze samenleving. Hoe verschillende huidskleuren nog steeds terughoudend met elkaar leven en hoe dat op bepaalde mensen persoonlijk doorweegt. Kendrick Lamar neemt hierin niet alleen de alwetende overziende stem in, hij neemt ook elke persoonlijke rol voor zijn rekening. Zelden zijn er zoveel ideeën, werk en vakmanschap in één hiphop-plaat gegoten.

Het is uiteindelijk een gedicht die als rode draad doorheen het hele album loopt. Een gedicht over rupsen en vlinders, die op het einde van Mortal Man volledig gebracht wordt door Kendrick aan één van zijn helden, en tevens één van de laatste hiphop koningen van de Westkust: Tupac Shakur. Aan de hand van een oud interview geeft Tupac ook antwoorden op al Kendricks vragen. Kippenvelmomentje, en zeker de moeite waard om volledig uit te luisteren. Het geeft het antwoord op wat Kendrick Lamar wil bereiken met dit album. Het zou gemeen zijn van ons als we dat hier al verklappen.

‘To Pimp A Butterfly’ is een mijlpaal in de hiphop cultuur – en zeggen dat wij bij onze eerste luisterbeurt de hype overroepen vonden. Het is een album dat je vooral zelf moet horen en ondervinden. Kendrick Lamar zet zich niet in een rijtje naast Nas, Dr Dre of Biggie. Hij zet zich naast mensen als Malcom X, Martin Luther King en JFK. Mensen die op hun eigen manier een (zwarte) generatie wilde wakker schudden. We weten allemaal hoe hun verhaal is afgelopen.