Johanna Samuels - Excelsior!

Basin Rock

Na twee ep’s, eentje in 2016 en eentje in 2019, vond Johanna Samuels het tijd voor een album. Dat vonden ze bij Basin Rock ook, maar er was wel een probleempje: de zangeres voelde zich vervreemd van zichzelf als nooit tevoren.

Maar gelukkig, de plaat kwam er dus toch en muzikaal is er geen spoor meer terug te vinden van de twijfels die de singer-songwriter uit L.A. teisterden. Het moet gezellig geweest zijn daar in die kleine hut in West Shokan, midden in de winter, met de band en producer Sam Evian als gezelschap.

En daarmee is een belangrijk woord gevallen: gezelschap. Samuels, die zich tekort voelde schieten als vriendin door het drukke muzikantenleven, ontleedt in de teksten alle facetten van haar relaties en vriendschappen. Zo ontdekte ze het belang van compromis, maar ook van openheid naar zelfreflectie en verandering.

En muzikaal viel dus alles op de plaats. Als er één woord past bij dit album dan is het wel “balans”. ‘Excelsior!’ is een plaat die troost zonder wiegend te zijn, rust geeft zonder te vervallen in kampvuurmuziek. De klank is warm, deels omdat het merendeel op tape werd opgenomen, deels door de gebruikte instrumenten, al is er ook hier en daar gebruik gemaakt van een kille drummachine, zoals in opener Sonny. Het lijkt wel alsof Samuels met opzet het evenwicht opzocht tussen yin en yang.

Dat komt ook terug in de bijdragen op dit wondermooie, elegante album. De band bestond uit Harrison Whitford (gitaren), Garret Lang (bas), and Sean Mullins (drums). Allemaal mannen dus, en daarom nodigde Samuels een aantal vrouwen uit ("womxn" zoals ze het zelf noemt): Courtney Marie Andrews, Hannah Cohen, Hannah Read van Lomelda, A.O. Gerber, Louise Florence en Olivia Kapla kwamen met achtergrondzang het evenwicht herstellen.

Na de minimalistische opener, volgt een meer upbeat song als Nature’s Way, de eerste single die uit de plaat werd getrokken, en die wordt op zijn beurt gevolgd door een slow als High Tide For One waarin Samuels zelf achter de Rhodes ging zitten en een lapsteel, geborstelde drums en een zoemende bas arm in arm meewiegen.

En zo gaat het verder: All Is Fine is steviger, The Middle een subtiel walsje, Close To The Vest weer iets steviger en Song For Sid buigzaam als het riet in de wind. Julie – over haar moeder – is opnieuw minimalistischer, maar daarom niet minder ontroerend.

En het beste wordt opgespaard voor het eind. Less Of You heeft een zalige, kristalheldere gitaarlijn, maar een ietwat donkere tekst. “And I rarely think about you / And when I do / I couldn't think less of you”, klinkt het. Het zal zeker niet over Cathy gaan, het onderwerp van de afsluitende track over een vriendin die ze verloor aan zelfdoding. Als deze pianoballade je niet stil krijgt, scheelt er iets met je.

De naam van de plaat verwijst naar grootvader Samuels, die al zijn brieven en e-mails ondertekende met “Excelsior!” wat iets betekent als: overwinning. Voor Johanna Samuels gaat het over een overwinning van vriendschap en empathie op de onverdraagzaamheid en de apathie, maar met deze plaat won ze ook ons hart.