Jeff Mills - Metropolis Metropolis

Axis Records

Metropolis Metropolis

Jeff Mills mag je zonder aarzelen gerust avontuurlijk noemen. Want hoewel de bekende producer nog steeds in de categorie “techno” wordt geplaatst als pionier van de kille, harde Detroit-variant, weet iedereen die de man wat volgt dat hij meer en meer hybriden creëert tussen klassieke en elektronische muziek. Muziek waarbij de beats compleet overbodig geworden zijn. En dan zit je natuurlijk ver af van de raves uit de jaren tachtig. Of met 's mans eigen woorden: techno is niet ontworpen als dansmuziek, het is bedoeld als futuristisch statement.

Geen wonder dus dat Mills zich liet verleiden tot het schrijven van een soundtrack voor de film 'Metropolis' (1927) van Fritz Lang: een abstracte prent die gaat over een toekomst waar machines meer en meer tussen mensen in staan. En waar emoties en gevoelens meer en meer vervagen. En alsof dat op zich nog niet vreemd genoeg is, deed hij dezelfde oefening al eens in 2001 met de ophefmakende plaat ‘Metropolis’. Alleen heeft de Amerikaanse producer zich ditmaal niet vastgepind op bepaalde scenes van de film, maar heeft hij muziek gecomponeerd die nauwer aansluit bij de plot en de algemene verhaallijn van het bizarre beeldverhaal.

Bizar. Welja, het woord is eruit. Jeff Mills is al lang niet meer de muzikant die zich houdt aan vierkwartsmaten of het in elkaar vlechten van platen op vier platenspelers tegelijkertijd. Deze ‘Metropolis Metropolis’ is een soort van minimale belevingsmuziek met klassieke instrumenten die nauw aanleunt bij ambient en orkestmuziek, maar het ongeduld en de discrepantie van jazz over zicht heeft. Je hoeft je niet te verbazen wanneer je van minimaal gefonkel op belletjes via doezelige strijkers tot bij enig akelig futuristisch gebobbel en experimentele hihataanslagen belandt. Of als je lang wordt meegezogen in een partij handtromgeroffel en verknipte, exotische fluitjes. Dit is gewoon een reis van geluid en impressie waar je zelf je eigen beelden bij kan verzinnen, moest je (net zoals wij) de 1927 beelden nog niet gezien hebben.

Is dat leuk en indrukwekkend? Absoluut. Is dat kunstzinnig? Het zal niet zijn. Is dat essentieel? Maar nee. Soms wordt het zelfs iets te dramatisch en wringend en moet je al een stevig stuk hedendaags klassieke muziekbagage hebben om je erdoor te worstelen. Of krijg je in een dozijn minuten van Transformation, The Aftershock And Evil net iets te veel marimba gepingel en shuffle-samplegeluiden, die je proberen uit evenwicht te brengen. Ongemakkelijk is dan eerder de geschikte term. Om maar te zeggen: deze instrumentale plaat (met letterlijk veel instrumenten) klinkt eerder als een soort van fancy experiment dat soms op het randje balanceert van ongemakkelijk tjingeltjangel. Stap je daar graag in mee en ligt je arty bril binnen handbereik? Prima. Maar alle begrip als dit toch wat ver buiten je comfortzone ligt.

15 maart 2023
Johan Giglot