Aimee Mann - Mental Illness

Superego Records

I’ll Wear It Proudly zong Elvis Costello ooit over de kroon van “the king of fools”. Op dezelfde manier lijkt het tegenwoordig hip om uit te pakken met mentale problemen. Op zich niks mis mee; integendeel zelfs: het maakt het probleem bespreekbaar. Voor Aimee Mann ligt het, ondanks die plaattitel, anders. Zij zingt over de onstabiliteit van anderen, zoals ze eigenlijk wel vaker doet.

Mental Illness

Het is geen standaard Aimee Mann-plaat, die de echtgenote van Michael Penn deze keer heeft gemaakt. Hoewel, toch weer wel. Er zijn elelementen die terugkomen: de stem in de eerste plaats, maar ook de aanpak. Alleen is het deze keer nog trager, nog meer ingetogen. Het grootste deel van de songs doet het met enkel akoestische gitaar en strijkers.

Producer (en vaste bassist) Paul Bryan is fan van Nick Drake en dat laat zich hier ook horen, hoewel dit geen doorslagjes zijn van het werk van de beruchte Engelsman. Daarvoor is Mann dan weer te eigenzinnig.

Opener Goose Snow Cone valt zowaar binnen met kerstbelletjes, die heel het nummer blijven klingelen. De blonde dame neemt meteen een zijspoor van de popsongs, waarin ze al enkele decennia excelleert. Het gaat haar perfect af en verwijst vaag naar haar werk voor de soundtrack van ‘Magnolia’. De strijkers, waarmee de song uiteindelijk wordt aangevuld, zorgen voor extra kracht. Met opvolger Stuck In The Past wordt verder gewalst op hetzelfde elan en met dezelfde ingrediënten.

Het lijkt erop dat de plaattitel verwijst naar de staat waarin mensen kunnen belanden door situaties buiten hun wil om. You Never Loved Me gaat bijvoorbeeld over een vriendin, die drieduizend mijl reisde om haar verloofde te zien, die dan uiteindelijk verstek gaf. Je zou voor minder het noorden verliezen.

Met Lies Of Summer worden drums aan de songs toegevoegd. Nochtans blijft de sfeer grotendeels hetzelfde. De strijkers zijn bijzonder aanwezig en accentueren het melancholische. Hier is het onderwerp overduidelijk. Teksten als “'Cause once they put you in a paper gown / They leave no trace, like you've never been there”, laten aan duidelijkheid niets te wensen over.

Ook in Philly Sinks zitten duidelijke verwijzingen naar psychische problemen. Er werd zelfs geopperd dat dit nummer over acteur Philip Seymour Hoffmann zou kunnen gaan, hoewel dat (nog) niet bevestigd werd.

Lichtjes anders wordt het met het bijzonder mooie Good For Me dat enkel met piano en stem de boodschap perfect weet over te brengen. Op dezelfde leest geschoeid is de afsluiter Poor Judge. Opvallend is de typische uitstraling die uitgaat van Manns songs en die ze bijna instant-herkenbaar maken als haar werk. Dat haar stem daar een groot aandeel in heeft, zal niemand ontkennen, maar er is meer dan dat. En dat is precies waarom wij haar zo op prijs stellen.

Ach, je kan van alles achter deze plaat zoeken, maar eigenlijk zijn het gewoon heel mooie, trieste liedjes over mensen, die worstelen met zichzelf, met de werkelijkheid en de manier waarop de buitenwereld daar tegenaan kijkt. Laat de ballast in die laatste zin gewoon achter en je blijft achter met mooie, trieste liedjes.

26 mei 2017
Patrick Van Gestel