Van Der Graaf Generator - Do Not Disturb

Esoteric Antenna

Met de dertiende studioworp ‘Do Not Disturb’ lijkt Van Der Graaf Generator een opvallend parcours af te ronden dat alles bij elkaar twintig jaar beslaat. Heel het album ademt het thema "afscheid". Het is inderdaad mooi geweest voor Hugh Banton, Guy Evans en Peter Hammill. Voor de devote fanbasis is ‘Do Not Disturb’ een al even noodzakelijk werk als voor de band zelf. Niets is mooier dan met een waardig orgelpunt af te sluiten. 

Do Not Disturb

Als dit inderdaad het testament van de band is, dan mogen de drie veteranen – de vierde, saxofonist David Jackson, verliet de groep na ‘Present’ (2005) – met opgeheven hoofd het podium verlaten. En wie weet blijft Peter Hammill solo nog even doorfietsen. Iconisch en idiomatisch klinkt het trio nog steeds. En soms merk je het iconoclasme van de vroege jaren, zoals in (Oh No, I Must Have Said) Yes, als zanger Hammill in zijn typische frasering tot het uiterste gaat.

Neen, afscheid nemen is voor VDGG geen synoniem voor versoberen. De creatieve harmonieën en complexe arrangementen, de sluwe veranderingen in tempo en ritme, ze zijn allen present. Het blijft een band van perfectionisten; fouten zijn niet gepermitteerd. Het is de hoogste standaard die de Britten zichzelf hebben opgelegd; en wij verwachten niks minder.

Dus als de band traag en jazzy op gang komt, zoals in Aloft en Brought To Book, kun je er donder op zeggen dat een muzikale uitspatting er snel zit aan te komen. Als het weerbarstig moet klinken, is daar in Room 1210 ook ruimte voor. De enige tegenvaller is het rapsodische Forever Falling, omdat het te nadrukkelijk rapsodisch wil zijn.

Lyrisch komt Hammill tot zijn beste resultaten als hij persoonlijk wordt. Met Almost The Words kijkt hij terug als de taalsmid van de band. Alfa Berlina is de sleutelsong op het album. De sedan van het merk Alfa Romeo als metafoor voor een hele carrière: "It’s all time out of mind / but when I think about the way it was / we were recklessly alive / in the Alfa Berlina".    

12 oktober 2016
Christoph Lintermans