Karl Van Deun & Ruben Machtelinckx - Shapes

El Negocito Records

Het gaat goed met de carrière van Ruben Machtelinckx, die stilaan een gevestigde naam in de jazzscène is. Eerder bracht hij albums als 'Faerge' (een project met Joachim Badenhorst, Nathan Wouters en de Ijslandse gitarist Hilmar Jensson) en 'Flock' uit. Hij werkte mee aan verschillende projecten, onder meer gedocumenteerd op 'Felt Like Old Folk', waarop hij met Linus ('Onland'), violist Nils Okland en Niels Van Heertum samenwerkt. Nu ligt 'Shapes' in de winkels, een plaat waarop hij met gitarist Karl Van Deun unplugged gaat.

Shapes

"An acoustic affair", zo heet het. Beide heren kennen elkaar al wat langer, zo blijkt uit 'Ask Me - Don't Ask Me' dat in 2014 uitkwam. Een album waarop leraar en leerling, bij elkaar gebracht in het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen, samen aan iets werken zonder al te veel commerciële druk. Dat leverde een fijngevoelig, zelfs fijnbesnaard album op.

Datzelfde kan ook gezegd worden van het nieuwe 'Shapes', dat vooral composities van Karl Van Deun naar voren schuift. Van Deun is een muzikant/componist die met het grootste gemak doorheen verschillende genres (jazz, folk, rock, blues,..) beweegt. Zo speelde hij onder meer samen met Mal Waldron, Philip Catherine, Pierre Van Dormael, Dré Pallemaerts,.. . Deels omwille van problemen met het gehoor (hyper-acusis) stopte Van Deun met optreden en legde hij zich toe op compositie.

De jonge, ijverige Machtelinckx zag de mogelijkheid om samen met hem enkele van diens composities te arrangeren en met wat hulp van Christophe Albertijn in Les Ateliers Claus te registreren. Op het nieuwe album zoekt het duo nog meer de noten en de stilte op. Via een uiterst persoonlijke aanpak legt het een hele berg inspiraties en invloeden (Bill Frisell; op 'Shapes' wordt er een funky rap aan de Amerikaanse jazzgitarist Michael Gregory Jackson opgedragen) bloot.

'Shapes' klinkt uiterst sober, naakt en uitgepuurd. Tegelijkertijd illustreert het nieuwe album ook hoe binnen de composities de ruimte aan improvisatie geboden wordt. Het zijn muzikale "vormen" als het ware. Wat ook opvalt is het prachtige artwork van de hand van Charif Benhelima. Levi Seeldraeyers zorgde mee voor de lay-out. Ook visueel trekt 'Shapes' dus de aandacht.

'Shapes' is behoorlijk evenwichtig van structuur, al ligt de klemtoon wel op de composities van Van Deun die verrijkt worden met werk van Machtelinckx. Beide muzikanten hebben op het album ook een solospotje, respectievelijk bij Meenseguts en Mister Sandman's Rag.

Opener The Guitar zet meteen in de verf waar het om gaat. Akoestisch samenspel waarbij de compositorische en improvisatorische mogelijkheden onderzocht worden. Moeilijkheid is wel - de heren anticiperen met enige ironie - dat dit niet de meest hippe of trendy muziek is (een traanopwekkend mooi Slaaplied Voor Grote Mensen en het romantische Medieval), maar dat is gelukkig ook nergens het opzet. Integendeel. Voor muziekfans, die schoonheid en esthetiek hoog in het vaandel dragen, is 'Shapes' zeker spek voor de bek. Het album is in alle opzichten zuiver op de graat. De muziek straalt naast zuiverheid ook ontzettend veel warmte uit (Warme Streken). Machtelinckx en Van Deun beklemtonen graag de enorme, creatieve vrijheid waarmee ze tewerk gaan. Dat blijkt onder meer uit Don't Ask Me, Ask Me dat een spel is tussen klank en stilte.

Het aardige is dat leerling en leraar, voor zover daar eigenlijk nog sprake van is, elkaar ondersteunen en verrijken. Zo zijn de composities van Machtelinckx  (Beek, Wyble en het afsluitende Done Gone) minstens even sterk als die van Van Deun en passen zij erg knap in het bredere geheel. 'Shapes' heeft ons het oeuvre van Van Deun verder doen ontdekken, onder meer via 'Le Mirage', een album waarop Van Deuns werk uitgevoerd wordt door het Kurt Van Herck Trio met Kurt op tenorsax, Jacques Pirotton op gitaar en Mimi Verderame op drums.

'Shapes' is digitaal, op cd en vinyl verkrijgbaar. Neem dan ook gerust de proef op de som.

16 september 2016
Philippe De Cleen